2034 -cü ilə qədər Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmiryolu ilə ildə 3 milyon sərnişin və 17 milyon ton yük daşınacağı gözlənilir.
“QİA.AZ” bu barədə xarici mətbuata istinadən xəbər verir.
Rəsmi olaraq Transxəzər Şərq-Qərb-Orta Dəhliz Təşəbbüsü kimi tanınan Orta Dəhliz, Türkiyənin Qafqaz və Orta Asiya vasitəsilə Çinlə əlaqə qurmaq xəyalını əks etdirir. Orta Dəhliz ticarət dəhlizi layihəsi, Çini dəmir yolu və magistral yollarla Türkiyə üzərindən Avropaya bağlayır. Türkiyə, Orta Dəhlizi bir rəqib deyil, Çinin “Bir kəmər, bir yol” Təşəbbüsünün (BRİ) tamamlayıcısı olaraq görür.
2017-ci ildə tamamlanan Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu bu təşəbbüsün əsas layihələrindən biridir.
İndiyə qədər Orta Dəhlizdən istifadə edərək Çindən Avropaya gedən ilk yük qatarı 2019 -cu ilin noyabrında Türkiyəyə, eyni marşrutla gedən Türkiyədən ilk yük qatarı isə 2020-ci ilin dekabrında Çinə çatıb.
Orta Dəhliz və BRI çərçivəsində Türkiyə infrastruktura əhəmiyyətli investisiya qoyub. Bunlardan Marmaray sualtı dəmir yolu, Avrasiya Tüneli, İstanbul və İstanbul Hava Limanı vasitəsilə Avropa ilə Asiyanı birləşdirən Üçüncü İstanbul Körpüsü ən diqqət çəkənlərdir. Çanaqqala Boğazı Körpüsü, Edirne-Qars sürətli dəmiryolu və Üç Səviyyəli Tünel Metro kimi bir neçə digər infrastruktur layihəsi isə davam edir.
Həm Çin, həm də Türkiyə BRI və Orta Dəhlizə inteqrasiya etmək istəyirlər. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Orta Dəhlizin … BRI -nin qəlbində olduğunu” və “Orta Dəhlizin BRI -yə inteqrasiyası üçün Çinli dostlarımızla işləməyə davam edəcəyini” söyləyib.
Qeyd edək ki, Türkiyə-Çin ticarət əlaqələri, Çinin 2001-ci ildə Dünya Ticarət Təşkilatına üzv olduqdan sonra əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Həmin vaxt ikitərəfli ticarət 2 milyard ABŞ dollarından az idi. Sonrakı 20ildə dövriyyə 26 milyard ABŞ dollarına çatıb. Ancaq bu qeyri -bərabər ticarət əlaqəsidir. Çinin Türkiyəyə ixracatı 23,041 milyard ABŞ dolları ikən, Türkiyənin Çinə ixracatı cəmi 2,865 milyard ABŞ dolları səviyyəsindədir.
Qeyri -bərabər ticarət mənzərəsini dəyişdirməyin bir yolu BRI kimi təşəbbüslər vasitəsilə Türkiyəyə Çin investisiyalarını artırmaqdır. Çin Türkiyədə ilk on investor arasında olmasa da, 1 000 -dən çox Çin şirkəti maliyyə, enerji, istehsal və infrastruktur kimi sahələrə sərmayə qoyub.
Bundan başqa, Çin Türkiyəyə əhəmiyyətli infrastruktur sərmayələri qoyub. 2015-ci ildə Çin konsorsiumu, Türkiyənin üçüncü ən böyük konteyner limanı olan Kumportun 65 %-ni 940 milyon ABŞ dollarına satın alıb.