“Adətən tibbi statistikada xəstələnmə hallarının sayı haqqında məlumat almaq üçün il ərzində əhalinin hər 100 min nəfərindən neçəsinin xəstələndiyini hesablayırlar. Yeni növ koronavirusun törətdiyi COVID-19 xəstəliyi haqqında ilk məlumat verildiyi tarixdən 1 ilə yaxın vaxt keçdiyini nəzərə alıb, bu gün kiçik bir hesablama apardım. Belə məlum oldu ki, virus öz doğma vətəni olan Çində indiyə qədər hər 100 min nəfərdən yalnız 7-8 nəfərə yoluxub”.
“QİA.AZ”ın xəbərinə görə, bunu Azərbaycan Tibb Universitetinin dosenti Fuad İslamzadə bildirib.
Onun sözlərinə görə, ötən gün ərzində əhalisi Azərbaycan əhalisindən 140 dəfə artıq olan Çində cəmi 9, bizim ölkədə isə 4 246 yeni xəstələnmə halı qeydə alınıb:
“100 min nəfərə görə hesablandıqda Azərbaycanda bir illik xəstələnmə göstəricisinin 1 060-dan artıq olduğu aydınlaşır. Dünya əhalisi arasında isə indiyə qədər hər 100 min nəfərə orta hesabla 860 xəstələnmə halı qeyd edilib. Doğrudur, Azərbaycanda xəstələnmə sayının dünya üzrə orta rəqəmlərdən artıq olduğuna görə, özümüzə təsəlli vermək üçün deyə bilərik ki, səhiyyəsinə və yaşayış səviyyəsinə görə Azərbaycandan daha irəlidə olan ABŞ, İngiltərə, Almaniya, Fransa kimi ölkələrdə də xəstələnənlərin orta səviyyəsi dünya üzrə orta səviyyədən yüksəkdir. Ancaq gəlin nəzərə alaq ki, əslində bəzi iqtisadi cəhətdən geri olan ölkələrdə yoluxmaların aşkar edilməsində və qeydiyyatında da yanlışlıqlar ola bilər. İndiki dövrdə COVID-19-un spesifik profilaktikası üçün biz yalnız effektiv təsirə malik vaksinə ümid edə bilərik ki, onun da nə vaxt ortaya çıxacağı və bizim ölkəyə nə vaxt çatacağı hələlik məlum deyil. Buna görə məlum xəstəliyin yayılmasını ləngitmək üçün biz hələlik maska, məsafə və əl gigiyenası kimi qeyri-spesifik üsullara ümid edə bilərik”.
F.İslamzadə digər ölkələrdən fərqli olaraq virusun vətəni sayılan Çində yoluxmaların minimuma enməsinin səbəblərini açıqlayıb:
“Keçən ilin dekabr ayında Çində 23 nəfərdə yeni nov növ koronavirus xəstəliyinin aşkar edildiyi barədə ilk məlumat yayıldığından sonra yoluxanların aşkar edilməsi və digər insanlardan təcrid edilməsi üçün intensiv tədbirlər görülməyə başlanıldı. Məsələn, belə hallar məlumdur ki, Çinin 4 milyon nəfər əhalisi olan bir şəhərində 2 məktəbli uşaqda COVID-19 aşkar edildiyinə görə, şəhər mühasirəyə alınaraq bir həftə bütün giriş və çıxışları qadağan edilib. Həmin bir həftə ərzində heç kim nə şəhərə, nə də şəhərdən kənara buraxılmayıb və 4 milyon nəfər cəmi bir həftə ərzində testdən keçirilərək şübhəlilər ya müalicəyə, ya da ciddi karantinə cəlb edilib”.
Həkim xatırladıb ki, bundan əlavə, Çin indiyə qədər COVID-19-un sürətlə yayıldığı ölkələrlə gediş-gəlişi bağlayıb:
“Ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, belə tədbirlər demokratik ölkələrdə insan haqlarının pozulması kimi dəyərləndirilə bilər və iqtisadi cəhətdən ölkələrə böyük zərər vura bilər. Buna görə belə tədbirlərin reallaşdırılması əksər ölkələr üçün qeyri-mümkün görünür. Yəni əksər ölkələr üçün mümkün olan profikaktik tədbirlərə xəstələrin vaxtında aşkar edilib, müalicəyə yönləndirilməsi, insanların kütləvi təmaslarının (o cümlədən ictimai nəqliyyatda, toy və yas yerlərində, ticarət mərkəzlərində və s.) minimuma endirilməsi və bu mümkün olmayan sahələrdə ara məsafəsi saxlanılması, tibbi maskaların köməyi ilə qorunma, əl gigiyenası kimi üsullardan istifadə etməyə üstünlük vermək lazımdır. Bu üsullar yoluxmanın yayılmasını azalda bilər, lakin bir şərtlə ki, buna bütün insanlar eyni dərəcədə riayət etsin. Onu da nəzərə alın ki, insan burnunu açıq qoyub, ağzını maska ilə qapayırsa və ya hər yerdə maska ilə gəzib, evinin liftinə çatanda üzünü açırsa, doğrudan da özunu qoruduğunu iddia edə bilməz”.